Zolang de plant in verse toestand in een terrein voorkomt herkent het vee de plant en eten de dieren het niet. Als de plant bijvoorbeeld voorkomt in hooi of kuilvoer, herkent het vee het niet meer als giftig en vormt het gif in de plant een bedreiging voor de gezondheid van het dier.

Over de verspreiding en bestrijding heeft de ChristenUnie-SGP fractie in de vorige statenperiode meermaals schriftelijke vragen gesteld. In het voorjaar heb ik er nog voor gepleit om het jacobskruiskruid in de akkerdistelverordening op te nemen. Naar aanleiding van dit debat werd vandaag een symposium georganiseerd door de provincie en de ZLTO om informatie en standpunten uit te wisselen. Dat het thema leeft bleek wel uit de opkomst: 250 deelnemers!

Vooropgesteld, het is niet onze bedoeling dat Jacobskruiskruid uit Brabant verdwijnt. Daarvoor is de plant te belangrijk als voedselplant voor allerlei insectensoorten, zoals de rups van de Sint-Jacobsvlinder. Het doel is dat vergiftiging van vee wordt voorkomen. Uit de bijdrages van onderzoekers en deskundigen bleek ook dat de bezorgdheid ook niet moet worden overdreven. Pas als dieren het in grote hoeveelheden eten kunnen ze er dood aan gaan. Voor de mens is de plant ongevaarlijk. Toch moeten we de ogen niet sluiten voor de overlast van het jacobskruiskruid dat in de afgelopen jaren in Brabant flink is toegenomen. Hier heeft de provincie overigens fors aan bijgedragen door in het verleden bermen in te zaaien met een kruidenmengsel waaronder jacobskruiskruid. Als je het principe van ‘de vervuiler betaalt’ toe zou passen dan mag er wat van de provincie verwacht worden!

Uit het symposium bleek dat verschillende maatregelen nodig zijn om het probleem beheersbaar te maken.
Afspraken om te voorkomen dat het giftige Jacobskruiskruid terecht komt in het veevoer, dat hooi met deze plantensoort niet op de markt wordt gebracht. Overigens verkopen terreinbeherende organisaties al geen hooi meer dat besmet is met het kruid en ligt er ook een verantwoordelijkheid voor de particulier dat hij ‘veilig’ hooi koopt. Dan maar twee euro extra per baal betalen. Bermmaaisel wordt door gemeenten en provincie al standaard afgevoerd ter compostering. Een certificering voor hooi zou een goede extra optie zijn al zie ik hier niet direct een taak voor de provincie.

Ook is het noodzakelijk om goede voorlichting te geven over de plant. Velen zullen de plant zelfs niet herkennen en nog te vaak zie je paardeweides van een hobbyboer vol staan met het kruid. De gedeputeerde Hoes heeft toegezegd dit samen met het ministerie van LNV op te gaan pakken.

Daarnaast is het belangrijk dat bermbeheerders, natuurbeheerders en particulieren maatregelen moeten nemen tegen bloeiend Jacobkruiskruid op een strook van 100 meter in risicovolle situaties. Van zo'n situatie is met name sprake wanneer het perceel grenst aan een extensief beheerde weide op zandgrond. Dat zijn vaak weiden van de zogenaamde 'hobbyboeren' zoals paardenweiden en schapenweiden. Eigenaren van aangrenzende percelen kunnen hun buurman aanspreken op het beheer. Echter zonder een verordening heb je juridisch geen poot om op te staan.

Al met al vind ik dat de provincie haar verantwoordelijkheid moet nemen en het jacobskruiskruid in de verordening moet opnemen. Als de plant ongeremd in bermen en in natuurterreinen kan groeien en het zaad overwaait worden boeren weer gedwongen de spuit te pakken. Het is dan beter dat instanties met een verordening worden gedwongen alert te zijn. We hebben nu genoeg gepraat. Nu maar eens doorpakken!